استفادۀ درست از علائم نگارشی‌ام آرزوست!

یکی از علائمی که مثل نقل و نبات از آن استفاده می‌شود، در حالی که کاربرد کمی دارد، «نقطه-ویرگول» است. نقطه-ویرگول، وقفی بیشتر از ویرگول و کمتر از نقطه است؛ چیزی بین این دو. کاربردها را توجه داشته باشید:

1) برای جدا کردن عبارت‌های مختلف یک جملۀ طولانی که ظاهراً مستقلند، ولی در معنا با هم مرتبطند:

مشک آن است که خود ببوید؛ نه آن‌که عطار بگوید.

دوست واقعی آن است که یار شاطر باشد؛ نه بار خاطر.

2) معمولاً در جمله‌های توضیحی:

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم؛ به نام خداوند بخشندۀ مهربان

کازیمو نامه‌ای برای نیلوفر نوشت؛ نامه‌ای به مناسبت تولدش.

3) هنگام شمردن و جدا کردن اجزای مختلف وابسته به یک حکم کلی:

وسایل کمک آموزشی یک دانشگاه عبارتند از:

کتابخانه‌ای که کتاب‌های آن در موقع نیاز در اختیار دانشجویان و اساتید باشد؛ آزمایشگاهی که دانشجویان تئوری‌های خود را برای تجربه آزمایش کنند؛ و... .

4) در موارد شمارشی:

دل‌خوشی‌های من عبارتند از:
الف) پیاده‌روی از میدان انقلاب تا چهار راه تختی؛
ب) خوردن شیرموز در اولین مغازۀ میدان امام؛
پ) مسافر کوچولویی که چیزی به رسیدنش نمونده.

در آخرین مورد حتماً از «نقطه» استفاده می‌شود.

5) برای جدا کردن عبارت‌ها یا جمله‌های شرطی که درون آن‌ها ویرگول‌های متعدد به کار رفته باشد، به جای ویرگول برای جدایی، از نقطه-ویرگول استفاده می‌شود:

اگر مردم همیشه در صحنه کمتر فیلم می‌گرفتند، مزاحم امداد رساندن نمی‌شدند، راه را باز می‌کردند، شاید این اتفاق، به این صورت برای «پلاسکو» نمی‌افتاد؛ مردم باید مدد می‌کردند، حالا در شبکه‌های اجتماعی، آن اتفاق را به همه‌جا نسبت می‌دهند.

6) در جمله‌های مرکب و قبل از کلمه‌های توضیحی مثل: «یعنی»، «مانند»، «مثلاً»، «زیرا»، «بنابراین»، «در نتیجه»، «از این رو»، «در این صورت»، «چنان‌که»، «با وجود این»، «برای نمونه» و... :

ایران تاریخ پر نشیب و فرازی داشته است؛ برای نمونه دوره مغول را مطالعه کنید.

دقت داشته باشید که شرط به کار بردن نقطه ویرگول قبل از کلمه‌های توضیحی این است که قبل از خود نقطه‌ ویرگول، فعل قرار گرفته باشد؛ در غیر این صورت از «ویرگول» استفاده می‌کنیم:

معلم، یعنی عاشق کلاس، درس، مدرسه و دانش‌آموز.

و باز دقت داشته باشید که تمام علائم نگارشی به کلمۀ اول می‌چسبند و بعد فاصله می‌خورد و بعد کلمۀ بعدی.

امیدوارم روز به روز ظاهر نوشته‌هاتان، برای رساندن مفهوم اصلی‌تان، شیک و  قشنگ‌تر شود.